بررسی فضاهای تهی مسجد شیخ لطف الله

نویسندگان

  • سهیلا ظفری نایینی کارشناس ارشد هنراسلامی، دانشگاه هنر اصفهان
  • سپیده ظفری نایینی کارشناس ارشد هنراسلامی، دانشگاه هنر اصفهان
چکیده مقاله:

امروزه معماران در طراحی بناها بیش از هر چیز به جنبه‌های مادی و کمی فضاها توجه دارند و فارغ از کاربردهای معنوی و کمیت‌های موجود در معماری اصیل ایرانی هستند، فضای تهی یکی از این جنبه ناشناخته در معماری و برگرفته از عرفان اسلامی و ایرانی است. در عرفان معنای تهی‌بودگی دست‌یابی به معرفتی خاص، که انسان توسط آن می‌تواند به شناخت خویشتن و خداوند در درون خود رسیده که نتیجه آن «فنافی الله» و یگانگی با خداوند است. برای ایجاد فضاهای تهی در بناهای مذهبی به ویژه مساجد از راهکارهای گوناگون از جمله سرشاری نقوش، نور و سایه، تاریکی و ساختار ورودی بنا استفاده شده که انسان با قرارگیری در آن از خویشتن خالی و آمادگی حضور با مقام قدسی  خداوندی را می‌یابد. در این پژوهش از طریق مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای با رویکردی عرفانی برگرفته از نظریات سنت‌گرایان و روش کیفی به چیستی فضای تهی و یافتن آن در مسجد شیخ لطف الله و کاربردش پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد، نقوش و فضاها همگی حول محور مرکزی گنبد شکل گرفته و ارکان آن در حال چرخشی دایره‌وار ـ نمادی از  بی‌نهایت، بی‌کرانگی و خلأ ـ است و این فضاها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که آدمی را ابتدا در حال قبض و سپس بسط قرار می‌دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین ظرفیت قابل تحمل واقعی مسجد شیخ لطف الله اصفهان

در فرآیند برنامه ریزی و مدیریت توسعه پایدار گردشگری، شناخت توان و تناسب جاذبه ها و به کارگیری روش های کمّی برای برآورد مقادیر استفاده از منابع موجود در آ نها، در محدوده های مکانی و زمانی مشخص نقش کلیدی را ایفا می کنند. امروزه با افزایش گردشگری فرهنگی هدف بسیاری از گردشگران از سفر به یک منطقه بازدید از بناهای تاریخی منطقه می باشد. اما هجوم خیل عظیم گردشگران به بناهای تاریخی به دلیل ساختارها و ویژ...

متن کامل

تعیین ظرفیت قابل تحمل واقعی مسجد شیخ لطف الله اصفهان

در فرآیند برنامه ریزی و مدیریت توسعه پایدار گردشگری، شناخت توان و تناسب جاذبه ها و به کارگیری روش های کمّی برای برآورد مقادیر استفاده از منابع موجود در آ نها، در محدوده های مکانی و زمانی مشخص نقش کلیدی را ایفا می کنند. امروزه با افزایش گردشگری فرهنگی هدف بسیاری از گردشگران از سفر به یک منطقه بازدید از بناهای تاریخی منطقه می باشد. اما هجوم خیل عظیم گردشگران به بناهای تاریخی به دلیل ساختارها و ویژ...

متن کامل

طراحیموزه معماریدر بافت تاریخی پشت مسجد شیخ لطف الله اصفهان

چکیده: بافت شهری تاریخی به مثابه میراث فرهنگی در نتیجه عواملی، امروزه دستخوش تغییرات و تحولاتی شده که عمدتا در جهت تخریب و نابودی این میراث گرانبها پیش می رود و محیط هائی که باید به عنوان فضاهائی سرشار از نشاط و سرزندگی در شهر به شمار آید امروزه به محل های بزه و نمادی از نابسامانی شهری تبدیل شده است. بافت قدیم تنها یک مسئله کالبدی نیست بلکه مسائل اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی را نیز در بر می گیردا...

15 صفحه اول

واکاوی کاربرد هندسه طبیعت و فراکتال در معماری پارامتریک (با بررسی آرایه داخلی گنبد مسجد شیخ لطف الله)

با ورود رایانه، تغییراتی در روند طراحی معماری رخ د‌اد و جریان‌هایی از جمله معماری پارامتریک ایجاد شد. یکی از اصول طراحی در این معماری هندسه فراکتال است. این مقاله به واکاوی کاربرد این نوع هندسه در معماری پارامتریک می‌پرد‌ازد. براساس مطالعات اولیه، آرایه د‌اخلی گنبد مسجد شیخ لطف‌الله نیز با استفاد‌ه از هندسه فراکتال طراحی شد‌ه است. پژوهش به‌دنبال پاسخگویی به این دو پرسش است که آیا می‌توان با است...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 2

صفحات  70- 82

تاریخ انتشار 2014-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023